Kanun teklifiyle, Türkiye’nin uluslararası ticaretteki payının artırılmasında rol oynayacak olan deniz ulaştırmasının geliştirilmesi, liman ve gemi ya da yük sahiplerinin ticari menfaatlerinin gözetilmesi ve sürdürebilir bir rekabet ortamının yaratılması amacıyla, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına liman, iskele ve kıyı yapılarında bulunacak olan gemilere verilen taban ve tavan ücret belirleme ve denetleme yetkisi veriliyor.
CUMHURBAŞKANININ MİKTARI 10 KATINA KADAR ARTIRMA YETKİSİ BULUNUYOR
Bakanlık, özel kanunlarda veya kanun hükmünde kararnamelerde aksine hüküm bulunmadıkça ve uluslararası standartlar dikkate alınarak serbest piyasa ve deniz ticaretinin dinamiklerini göz önünde bulundurarak ilgili sektör paydaşlarıyla da istişare edilmesi esas olacak.
Ayrıca bakanlık, özel kanunlarda ve kanun hükmünde kararnamelerin aksine hüküm bulunmadıkça deniz yetki alanlarında, suyollarında ve iç sularda kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin ücretleri ile liman idari sınırlarında demirleyen gemilerin demirleme ücretlerini ve bu ücretlerin ödenmesine ilişkin usul ve esaslar ile muafiyetleri belirleme yetkisi verilirken demirleme ücretlerinin, döner sermaye işlemesi hesabına yatırılması ve yatırılan miktarın yüzde 50’sinin Hazine ve Maliye Bakanlığına aktarılacak. Cumhurbaşkanı, bu miktarı 10 katına kadar artırmaya yetkili olacak.
GEMİLERDEN SERA GAZI EMİSYON BEDELİ ALINACAK
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na yürütme yetkisi verilirken bakanlığın bu hizmetleri maddede belirtilen usul ve esaslar dahilinde gerçek veya tüzel kişilere yaptırabileceği veya devredebileceği hususlarında yetki tanıyor. Öte yandan, iklim değişikliklerinin etkisiyle yük veya yolcu taşıma amacıyla limanlara gelen veya limanlardan ayrılan ticari gemilerden saldıkları sera gazı emisyonlarının karşılı olarak ücret alınacak. Gemilerden alınacak ücretler, doğrulanan sera gazı emisyonlarının yanı sıra Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi güncel karbon fiyatı temel alınarak belirlenecek ve bu bedel her yıl, bir sonraki yılın eylül ayı sonuna kadar ki olan kısmı yani bir önceki yılın toplam bedeli olarak ödenecek.
Kanun, sera gazı emisyonları için aldığı ücreti, yeşil denizcilik için araştırma, geliştirme ve yeni yapım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesine özel ödenek olarak kaydedilecek. Ücret politikası ticaret gemilerinin tahsis edildikleri işlere ve yapacakları yolculuklara göre; tekne, makine, kazan, genel donanım, can kurtarma, yangından korunma ve yangın söndürme, seyir ve telsiz ekipmanları, sair araç ve teferruatlarının haiz olmaları gereken durumları göz önüne alınacak. Ayrıca, gemilerin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere göre, gemi sözleşme kapsamı dışında olması durumunda ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmeliklere göre belirlenecek.
YOLCULARIN İHTİYAÇLARINI KARŞILAMASI İÇİN HAVALİMANLARINA İZİN VERİLECEK
Havalimanlarında yolcuların zaruri ihtiyaçlarını karşılayacak sağlık, otel, motel, lokanta, dini tesis, alışveriş üniteleri gibi tesisler ile akaryakıt istasyonu, lojistik kargo tesisleri, yönetim ve idari binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binalarına, havalimanı sınırları içerisinde kalmak kaydıyla izin verilecek. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Genel Müdürlüğünce yapılacak demir yolları ve buna bağlı elektrifikasyon, sinyalizasyon, haberleşme tesisleri ile bunların tamamlayıcısı olan yük merkezi ve yolcu taşıma istasyonu gibi zorunlu tesisler için talep edeceği sahalar için izin verilecek.
Kanunla birlikte, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı’nın denetçileri, yetkilileri, denetime ek olarak incelemeyi de içerecek ve güncel durumu yansıtacak şekilde düzenlenecek. Uluslararası havalimanlarının sertifikalandırılması düzenlenecek. Bununla birlikte yurt içinde veya yurt dışında sivil havacılık faaliyeti gerçekleştiren veya yurt dışında yerleşik olup Türkiye’de sivil havacılık faaliyetleri kapsamında hizmet veren ya da hizmet vermek üzere başvuruda bulunan tüm yerli ve yabancı gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün yapacağı veya yaptıracağı denetim ve incelemeye tabi olacak.
YOLCULAR İZİN ALMAKSIZIN ARANABİLECEK
Havalimanlarında güvenliği sağlamak amacıyla havacılık alanında çalışacak ile gizlilik bilgisine erişim sağlayacak kişilere ve havaalanlarının güvenlik bölümleri alanlarına refakat edilmeden erişim sağlama yetkisi bulunan kişilere güvenlik kontrolü uygulanacak. Havalimanlarında görev yapan özel güvenlik görevlileri şüphelendikleri kişileri, havaalanı mülki idare amirinin yazılı emrine istinaden kolluk gözetiminde, kişilerin üstünü, bağaj, kargo ve mallarını yolculardan izin almaksızın teknik cihazlarla veya gerektiğinde elleri ile kontrol edebilecek. Yolcunun üzerinde taşınması yasaklı olan nesneleri emanete alabilecek ve Ceza Mahkemesi Kanunu’nun adli aramaya ilişkin hükümlerine bağlı kalınacak.
HAVAALANI GÜVENLİĞİNİ RİSKE ATACAK YAPILAR YASAKLANIYOR
Havaalanlarının çevresinde hava trafiğini veya seyrüsefer yardımcı cihazlarını engelleyecek ve havacılık emniyetini, güvenliğini tehlikeye düşürecek nitelikte olan; yüksek bina, inşaat, ağaç, direk ve benzeri yapılarla birlikte yaban hayatının oluşmasına, gelişmesine sebebiyet vererek havacılık emniyetini tehlikeye sokacağı tahmin edilen tesisler yasaklanacak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, havaalanları ve seyrüsefer yardımcı cihazlarının etrafında havacılık emniyetini tehlikeye düşürebilecek yapı, bina, ağaç, direk gibi tesisleri ilgili mahallin en büyük mülki idare amiri aracılığıyla kaldırtabilecek.
SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN KURALLARINA UYMAYANLARA 500 BİN LİRA CEZA VERİLECEK
Diğer taraftan, ticari hava işletmelerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından izin, işletme ruhsatı almaması, tarifelerdeki değişiklikleri bildirmemesi; Türk sivil hava araçlarının tescil edilmemesi; sivil havacılık personelinin yeterlilik belgesi almaması; uçakta işlenen suçları pilotun kanuni tedbirlerin alınmasını sağlamak amacıyla yetkili makamlara bilgi vermemesi gibi durumlarda bin liradan 10 bin liraya kadar olan para cezası 20 bin liradan 500 bin liraya; sivil uçak sicilinde ve verilecek tescil belgesiyle ilgili işlemlere aykırı davranışta bulunanlara 500 liradan 10 bin liraya kadar olan para cezası 10 bin liradan 500 bin lira liraya çıkarılıyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün sivil havacılığı düzenlemek maksadıyla alacağı önlemlere uymayanlara, 500 liradan 10 bin liraya kadar olan para cezası da 10 bin liradan 500 bin liraya çıkarılıyor.
